| dc.description | Η οικονομική αυτοτέλεια ενός οργανισμού, ως όρος που περικλείει τα χαρακτηριστικά της ανεξαρτησίας και της πληρότητας, μπορεί να γίνει αντιληπτή ως το μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού, ο οποίος σε περίπτωση έλλειψης της καθίσταται «γράμμα κενό περιεχομένου». Κατά την αναλυτική προσέγγιση μιας μεμονωμένης κρατικής διοικητικής οντότητας η οικονομική αυτοτέλεια αποτελεί συνιστώσα της διοικητικής αυτοτέλειας με την έννοια ότι η οικονομική αυτοτέλεια χωρίς τη διοικητική στερείται του σκοπού της αλλά και αντίθετα η απουσία της οικονομικής διάστασης εκμηδενίζει τις δυνατότητες πολιτικής στοχοθεσίας. Η πιο περίπλοκη περίπτωση, αυτή της μελέτης, στην ιστορική της διάσταση, της οικονομικής αυτοτέλειας μιας ανεξάρτητης οντότητας στη σχέση της με τη συνολική δημοσιονομική λειτουργία του Δημοσίου μπορεί να παραλληλιστεί με τη διαμετακόμιση ενός ογκώδους αντικειμένου από ένα μεταφορικό μέσο. Αν το αντικείμενο δεν έχει οριοθετηθεί κατάλληλα ώστε να ακολουθεί με συνέπεια τις κινήσεις του μεταφορικού μέσου μπορεί να προκληθεί «μετατόπιση βάρους» που ενδέχεται να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια ισορροπίας με απρόβλεπτες συνέπειες. Το παραπάνω παράδειγμα φαίνεται να αποτελεί καλή προσέγγιση της σχέσης των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών (ΑΔΑ), αλλά μάλλον και της πλειοψηφίας των Νομικών Προσώπων (ΝΠ) της Γενικής Κυβέρνησης (ΓΚ), με τη δημοσιονομική λειτουργία του Κράτους κατά τα χρόνια πριν την εφαρμογή των Προγραμμάτων Οικονομικής Προσαρμογής (ΠΟΠ). Σε μια αφηρημένη αναδιατύπωση, η παρούσα εργασία, με τη αξιοποίηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, την ανάλυση νομοθετικών διατάξεων και τη χρήση πρωτογενών οικονομικών μεγεθών και συγκρίσεων, μελετά στη μορφή της συγκεκριμένης περίπτωσης τους τρόπους διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών από τη νομοθετική εξουσία της χώρας μας, συνεισφέροντας στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τους παράγοντες που προσδιόρισαν τη μορφή, χωρίς να υποστηρίζεται κατ’ ανάγκη ότι αποτελούν και αιτία, της κρίσης. Προκύπτει ότι ο τρόπος διαχείρισης του «κρατικού κορβανά» στη συγκεκριμένη περίπτωση συνδέεται ισχυρά με τις δυνατότητες χρηματοδότησης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων που είχε ο νομοθέτης πριν την έναρξη της οικονομικής κρίσης. Αποδεικνύεται ότι την περίοδο από την ίδρυση των ΑΔΑ μέχρι το πρώτο ΠΟΠ η ισχύς της οικονομικής αυτοτέλειας των φορέων δεν κρινόταν κατά την εκτέλεση της δημοσιονομικής στρατηγικής διότι δεν υπήρχε ουσιαστικά δημοσιονομικός κανόνας να την προσδιορίζει οριοθετώντας την. Τα χρόνια μετά την επέλευση της οικονομικής κρίσης η εικόνα αλλάζει άρδην και η σχέση της οικονομικής αυτοτέλειας των ΑΔΑ με το γενικό δημοσιονομικό κανόνα περνάει από διάφορα στάδια, όπου σε κάθε περίπτωση η ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής «επικαθορίζει» το ρόλο της αυτοτέλειας χωρίς όμως να τον καθιστά ανίσχυρο. Τα περιθώρια αυτοτέλειας των ΑΔΑ σήμερα εξορθολογίζονται, αναδεικνύεται η σημαντικότητα τους μέσα από τη συμμετοχή και τη διαβούλευση του κεντρικού Κράτους μαζί τους σε όλα τα στάδια του δημοσιονομικού προγραμματισμού, ώστε να υπηρετούν, στη βάση των αρχών της διαφάνειας και της αιτιολόγησης, το σκοπό ύπαρξης του φορέα, ως ανεξάρτητες αλλά όχι ανεξέλεγκτες οντότητες. | en_US |
